Μεγάλη Τεσσαρακοστή!!!

Νηστεία δε σημαίνει μόνο αποχή από κάποια ήδη τροφίμων. Η νηστεία είναι στην ουσία μια πνευματική άσκηση, αλλά και σωματική, κατά την οποία προσπαθούμε ν’ απέχουμε από κάθε αμαρτία, αφιερώνοντας χρόνο κάθε μέρα για προσευχή.


Πρώτος ο Χριστός μας έδωσε το σωστό παράδειγμα της νηστείας, ο οποίος αφού βαπτίστηκε στον Ιορδάνηποταμό, παρέμεινε για σαράντα ημέρεςστην έρημο. Μας έδειξε πως η νηστεία είναι μια πνευματική αλλά και σωματική άσκηση, για να δυναμώσουμε την πίστη μας, να καθαρίσουμε από κάθε περιττό το σώμα μας και να έρθουμε πιο κοντά στην αγάπη και την πίστη του Θεού.



Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο αναφέρει χαρακτηριστικά: «...όταν δε νηστεύητε, μη γίνεσθε ως οι υποκριταί σκυθρωποί, αφανίζουσιν γαρ τα πρόσωπα αυτών όπως φανώσιν τοις ανθρώποις νηστεύοντες αμήν λέγω υμίν, απέχουσιν τον μισθόν αυτών. Συ δε νηστεύων αλειψαί σου την κεφαλήν και το πρόσωπό σου νίψαι, όπως μη φανής τοις ανθρώποις νησεύων αλλά τω πατρί σου τω εν τω κρυφαίω και ο πατήρ σου ο βλέπων εν τω κρυφαίω αποδώσει σοι...». Δηλαδή, μη νηστεύετε για να σας δουν οι συνάνθρωποί σας, για να σας πουν μπράβο, αλλά να νηστεύετε “κρυφά” για να σας δει ο Κύριος σας και θα σας ανταμείψει.



Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος επισημαίνει σε κείμενό του: «...δείξε μου τη νηστεία σου δια των έργων σου. Αν δεις πτωχό, ελέησέ τον. Αν δεις κάποιο εχθρό σου συμφιλιώσου. Αν δεις φίλο σου να προοδεύει, μην τον φθονήσεις. Διατήρησε τα χέρια σου, τα πόδια σου, τα μάτια σου, τα αυτιά σου, καθαρά από αμαρτίες. Διότι ποιο το όφελος, όταν δεν τρώμε κρέας, όμως κατατρώμε τους αδελφούς μας;..»



Η Μεγάλη Σαρακοστή, καθιερώθηκε ως επίσημη νηστεία τον 4ο χριστιανικό αιώνα και παρά το όνομά της αποτελείται από 48 ημέρες.



Κάθε τέλος της εβδομάδας, αλλά και κάποιες ημέρες μέσα στην εβδομάδα, έχουν καθιερωθεί ως μεγάλες ημέρες για την Ορθοδοξία μας, καθώς έχουν ξεχωριστή σημασία για τον Χριστιανισμό.



Η πρώτη Κυριακή των Νηστειών είναι η Μεγάλη Κυριακή της Ορθοδοξίας και γιορτάζουμε την αναστήλωση των αγίων εικόνων από την αυτοκράτειρα του Βυζαντίου Θεοδώρα, το 843 μ.Χ.



Η δεύτερη Κυριακή των Νηστειών είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, ο οποίος το 14ο αιώνα υπήρξε μεγάλος διδάσκαλος των ορθοδόξων δογμάτων και πολέμιος των αιρέσεων κατά του χριστιανισμού.



Η τρίτη Κυριακή των Νηστειών είναι η Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, ημέρα αφιερωμένη στον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό, το Σύμβολο της πίστης μας. Η ημέρα συμβολίζει τη δύναμη που δίνει ο Τίμιος Σταυρός στους πιστούς να συνεχίσουν τη νηστεία και την εγκράτεια μέχρι την Ανάσταση.



Η τέταρτη Κυριακή των Νηστειών είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Αγίου Ιωάννη, συγγραφέα της Κλίμακας. Η Κλίμακα (Κλίμαξ) είναι ένα βιβλίο με ομιλίες του Αγίου Ιωάννη, στο οποίο περιγράφει την πνευματική ανάβαση των μοναχών μέσα από την πνευματική άσκηση.



Η ημέρα Τετάρτη της πέμπτης εβδομάδας, είναι η Τετάρτη του Μεγάλου Κανόνος. Ο Μεγάλος Κανόνας αποτελείται από 250 τροπάρια, συγγραφέας των οποίων είναι ο Άγιος Ανδρέας. Μέσα σε αυτά τα 250 τροπάρια ο Άγιος Ανδρέας περιγράφει την ιστορία από τους πρωτόπλαστους μέχρι την Ανάληψη του Κυρίου και μας προτρέπει να μιμούμαστε τα καλά και ν’ αποφεύγουμε τα κακά των προγόνων μας.



Η Παρασκευή της ίδιας εβδομάδας είναι η ημέρα του Ακάθιστου Ύμνου. Η ημέρα αφιερωμένη στην Παναγία, που υπήρξε πάντα βοηθός των Χριστιανών ανά τους αιώνες. Γιορτάζουμε τα θαύματα και την προστασία που προσέφερε η Παναγία στη Βασιλεύουσα. Έτσι, όλοι εμείς, όρθιοι (ακάθιστοι) υμνούμε και ευχαριστούμε τη Θεομήτορα ψάλλοντας.



Η πέμπτη Κυριακή των Νηστειών είναι αφιερωμένη στη μνήμη της Οσίας Μαρίας τηςΑιγυπτίας. Η Οσία Μαρία από 12 ετών ακολουθούσε έκλυτο βίο. Σε ηλικία 30 ετών ήρθε σε επαφή με τον χριστιανισμό και μετανόησε. Έζησε την υπόλοιπη ζωή της ασκητικά στην έρημο. Η ημέρα καλεί όλους τους χριστιανούς ν’ ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Να έρθουν πιο κοντά στον Χριστό και να μετανοήσουν.



Το Σάββατο πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα είναι το Σάββατο του Λαζάρου. Ημέρα αφιερωμένη στο θαύμα της ανάστασης του Λαζάρου από τον Χριστό.



Η τελευταία Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστής είναι η Κυριακή των Βαΐων, ημέρα αφιερωμένη στη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Την ημέρα εκείνη οι πιστοί τον υποδέχτηκαν με “Βάϊα φοινίκων”, από τα οποία πήρε το όνομά της αυτή η ημέρα.



Ακολουθεί η Μεγάλη Εβδομάδα, η εβδομάδα των Παθών του Ιησού Χριστού. Κατά το Σύμβολο της Πίστεως «...Τον δι ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρία κατελθόντα εκ των ουρανών και σαρκωθέντα εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου και ενανθρωπήσαντα. Σταυρωθέντα τε υπέρ ημών επί Ποντίου Πιλάτου και παθόντα και ταφέντα. Και αναστάντα την τρίτη ημέρα κατά τας Γραφάς. Και ανελθόντα εις τους ουρανούς, και καθεζόμενον εκ δεξιών του Πατρός...».



Τη Σαρακοστή δεν σέβονται μόνο οι πιστοί και οι χλιαροί στην πίστη αλλ’ ακόμα και οι άπιστοι, επειδή, πέραν της θρησκευτικής σημασίας της, έχει διατηρηθεί για αμέτρητα χρόνια σαν ζωντανή και συνεχώς ανανεωνόμενη λαϊκή παράδοση που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά.



Σαν παράδοση παρέμεινε αναλλοίωτη στη λαϊκή συνείδηση σαν προάγγελος του Πάσχα και της Ανάστασης που πλησιάζουν…



Με τη Σαρακοστή συνειρμικά έρχονται στον νου τα σαρακοστιανά, λιτά και ωφέλιμα εδέσματα, η ασκητική και πνευματική ζωή, η κάθαρση και η απαλλαγή μας από όλα τα περιττά, τα βλαπτικά και τ’ ανούσια.



Αυτές τις δύσκολες ημέρες που διανύουμε όλοι μας, δεν πρέπει να χάνουμε την πίστη μας προς τον Θεό, όπως δεν έχασε και Εκείνος την πίστη του στους ανθρώπους.



Ας είναι αυτή η Μεγάλη Σαρακοστή, μια μικρή ανάσταση για όλους μας. Ας μας ελευθερώσει από τα βάσανα μας και ας αναστηλώσει τις ελπίδες μας για ένα καλύτερο αύριο, ελπιδοφόρο, φωτεινό και αναστάσιμο.





Μαρία Κοντογιάννη