Λιτόχωρο: Το κάψιμο των κέδρων στα Μπαΐρια!

Αυτοσχέδια άρματα, παιδική παρέλαση και ξυλοπόδαροι, νηστίσιμοι μεζέδες και το κάψιμο των κέδρων στα «μπαΐρια», τις μεγάλες γειτονιές της γραφικής κωμόπολης

ΤΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟ βρίσκεται στο νομό Πιερίας και είναι χτισμένο στις υπώρειες του θεϊκού Ολύμπου. Αποτελεί την πύλη για τα μονοπάτια της κατοικίας των Δώδεκα Θεών, είναι γραφικό και φιλόξενο και προορισμός για όλες τις εποχές του χρόνου, συνδυάζοντας άριστα το βουνό αλλά και τη θάλασσα. 

Στο Λιτόχωρο θα συναντήσετε τον πολιτισμό και την ιστορία, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, τις φυσικές ομορφιές, την τοπική γαστρονομία. Αποτελεί αφετηρία για τις εξορμήσεις στον Όλυμπο και τις κορυφές του, στο φαράγγι του Ενιπέα, για διαδρομές στην ευρύτερη περιοχή της Πιερίας.

Σύμφωνα με τον μύθο, το Λιτόχωρο πήρε την ονομασία του από την πανέμορφη Λητώ, η οποία λουζόταν στα νερά του ποταμού Ενιπέα. Κατά μια άλλη εκδοχή, η ονομασία προέρχεται από τη βυζαντινή λέξη «λιτή» που σημαίνει προσευχή.

Περιδιαβαίνοντας τα στενά σοκάκια της γραφικής κωμόπολης των 7.000 μόνιμων κατοίκων, ξεχωρίζουν κάποια σπίτια με στοιχεία μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής καθώς επίσης και το «παζάρι»- η κεντρική αγορά- με τα καταστήματα, τα καφέ, τα μαγαζάκια.

Στην κεντρική πλατεία δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Νικολάου και το σιντριβάνι, ενώ στην άνω γειτονιά είναι η ενορία του Αγ. Δημητρίου.

Στο Λιτόχωρο, αναμένεται, η δημιουργία ιστορικού αρχείου Λιτοχώρου & Ολύμπου και όπως ενημερώνει το «ΕτΚ» η υπεύθυνη πολιτιστικών του δήμου Δίου – Ολύμπου, Ελένη Γιάννακα, «θα περιλαμβάνει και πινελιές λαογραφίας, και θα στεγάζεται σε παραδοσιακό κτίσμα στην επάνω γειτονιά». Σύμφωνα με την ίδια, αναμένεται η σχετική έγκριση της χρηματοδότησης για την υλοποίησή του.

Κατά την παραμονή σας στο Λιτόχωρο, να πάτε και στη θέση «Μύλοι», από όπου ξεκινάει το μονοπάτι για το φαράγγι του Ενιπέα, στο άλσος του Αγ. Ιωάννη με το ομώνυμο εκκλησάκι (3 χλμ.) ενώ από το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία θα έχετε πανοραμική θέα στο Λιτόχωρο και την ευρύτερη περιοχή. Η Πλάκα Λιτοχώρου στα 5 χλμ. σφύζει από ζωή τους καλοκαιρινούς μήνες με τη μεγάλη σε μήκος παραλία της, τα beach bars, τα καφέ.
Το κάψιμο των κέδρων

Στο Λιτόχωρο η παράδοση είναι τρόπος ζωής και συνδέεται με τον πηγαίο αυθορμητισμό και τη γνήσια λαϊκότητα των κατοίκων. Έθιμα και θρησκευτικές τελετές πηγάζουν από την αρχαιότητα αλλά και από τη βυζαντινή εποχή. Τις απόκριες στο Λιτόχωρο, αναβιώνει το κάψιμο των κέδρων, έθιμο συνδεδεμένο με τις αρχαίες διονυσιακές τελετές. Οι προετοιμασίες αρχίζουν στα «μπαΐρια», τις μεγάλες γειτονιές, όπου μικροί και μεγάλοι συγκεντρώνουν κέδρα και τα φυλάνε με βάρδιες για να μην τα κλέψουν από άλλη γειτονιά.

Την Παρασκευή της Τυρινής 8/3, στις 9 το βράδυ, θα πραγματοποιηθεί παρέλαση με αυτοσχέδια άρματα στον κεντρικό δρόμο του Λιτοχώρου, από ομάδες νέων.

Το Σάββατο 9/3, το σύνθημα είναι «Ντυνόμαστε όλοι καρναβάλια» και στις 15.00 γίνεται παρέλαση από την είσοδο του Λιτοχώρου έως την πλατεία Αγ. Νικολάου, με τη συμμετοχή παιδιών από το νηπιαγωγείο, τα τρία δημοτικά σχολεία, το Γυμνάσιο. Στην πλατεία ανιματέρ και ξυλοπόδαροι θα διασκεδάζουν τα παιδιά ενώ ο Πολιτιστικός Ομιλος Λιτοχώρου θα πλέξει το Γαϊτανάκι. 

Το άναμμα των κέδρων γίνεται την Κυριακή της Τυρινής 10/3, από τις 8.30 το βράδυ και έπειτα, στις γειτονιές, με τη συμμετοχή ντόπιων και επισκεπτών, και το δρώμενο συνοδεύεται από τα «ασόιαστα» τα σκωπτικά τραγούδια του Λιτοχώρου, τοπικά εδέσματα και κρασί.
Την Καθαρά Δευτέρα, στο πάρκο Λιτοχώρου, στις 11.00 π.μ. θα γιορταστούν τα Κούλουμα, με πέταγμα χαρταετού, σαρακοστιανά εδέσματα και παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Λιτοχώρου.